Në kuadër të Konferencës së fundit të Rektorëve të Institucioneve Publike të Arsimit të Lartë në Republikën e Kosovës, është nënshkruar një marrëveshje e parë shumëpalëshe ndëruniversitare në nivel kombëtar, duke shënuar kështu një moment të paprecedent dhe me rëndësi të madhe për historinë e arsimit të lartë në vend.
Ky akt nuk është vetëm një dokument formal bashkëpunimi, por një ngjarje simbolike dhe e veçantë që përfaqëson vizionin e përbashkët të universiteteve publike dhe të Kolegjit IBSM në Mitrovicë për të ardhmen e arsimit dhe kërkimit shkencor në Kosovë.
Marrëveshja u nënshkrua nga rektorët e Universitetit të Prishtinës, Universitetit “Ukshin Hoti” Prizren, Universitetit “Haxhi Zeka” Pejë, Universitetit “Isa Boletini” Mitrovicë, Universitetit “Kadri Zeka” Gjilan, Universitetit “Fehmi Agani” Gjakovë, Universitetit të Shkencave të Aplikuara në Ferizaj, si dhe nga rektorja e Kolegjit Publik IBSM në Mitrovicë.
Për herë të parë, këto institucione kanë vendosur të shtrijnë një kornizë të përbashkët bashkëpunimi që i tejkalon marrëveshjet e zakonshme dypalëshe dhe i jep formë një aleance të gjerë, me përmasa kombëtare.
Ky hap i guximshëm përfaqëson një bashkim të vullneteve për të krijuar një platformë të përbashkët për modernizimin e arsimit të lartë, ku në qendër vendoset studentët, mësimdhënia cilësore, kërkimi shkencor i avancuar inovacioni dhe teknologjia. Marrëveshja është frymëzuar nga parimet e digjitalizimit dhe të inteligjencës artificiale, duke e vendosur Kosovën në një rrugëtim të ri drejt harmonizimit me praktikat më të avancuara të arsimit evropian dhe botëror.
Fushat që përfshin kjo marrëveshje janë të gjera dhe përfshijnë shkëmbimin e personalit akademik dhe studentëve, organizimin e konferencave dhe universiteteve verore e dimërore ndërkombëtare, zhvillimin e programeve të përbashkëta studimore, rrjetëzimin e zyrave të karrierës dhe krijimin e qendrave të ekselencës. Përveç kësaj, është paraparë aplikimi i përbashkët në fonde kombëtare dhe ndërkombëtare, duke synuar rritjen e ndikimit rajonal dhe global të universiteteve kosovare.
Elementi që e bën këtë marrëveshje të veçantë është karakteri i saj historik dhe simbolik: ajo vë në pah se për herë të parë universitetet publike të Kosovës dhe një kolegj publik janë bashkuar në një front të vetëm për t’i dhënë arsimit të lartë një dimension të ri. Ky bashkim vullnetesh dhe vizionesh nuk është vetëm një marrëveshje teknike, por një dëshmi e fuqisë së bashkëpunimit kur qëllimi është i përbashkët – zhvillimi akademik dhe shkencor i vendit.
Në kuadër të kësaj marrëveshjeje, palët janë zotuar gjithashtu të ndërmarrin nisma strategjike si themelimi i një konsorciumi kërkimor e mësimor, hartimi i një strategjie të përbashkët për ndërkombëtarizim, avancimi i sistemit të menaxhimit universitar në frymën moderne të inteligjencës artificiale dhe krijimi i grupeve të përbashkëta pune për profilizimin e institucioneve publike të arsimit të lartë në Kosovë.
Marrëveshja ka hyrë në fuqi me nënshkrimin e saj dhe do të jetë e vlefshme për një periudhë pesëvjeçare, duke ruajtur autonominë e plotë të secilit institucion. Për zbatimin e saj, është paraparë themelimi i një komisioni të përbashkët të Konferencës së Rektorëve, i cili do të mbikëqyrë zbatimin dhe do të koordinojë projektet dhe aktivitetet e përbashkëta.
Ky zhvillim përbën një ngjarje të veçantë për arsimin e lartë në Kosovë.
Kjo jo vetëm që forcon lidhjet ndëruniversitare, por krijon edhe një frymë të re bashkëpunimi që do të ndikojë drejtpërdrejt në cilësinë e studimeve, kërkimit shkencor dhe zhvillimit të shoqërisë kosovare. Për herë të parë, universitetet publike të Kosovës kanë vendosur të flasin me një zë të vetëm dhe të ndërtojnë së bashku një të ardhme të bazuar në dije, inovacion dhe bashkëpunim akademik të qëndrueshëm.
Në vizionin e saj, Konferenca e Rektorëve të Institucioneve Publike të Arsimit të Lartë në Kosovë ka qëllim që në të ardhmen e afërt një marrëveshje e tillë të zgjerohet edhe me universitetet motra anë e kënd botës universitare shqiptare. Ky orientim synon që bashkëpunimi ndërmjet institucioneve publike të Kosovës të marrë përmasa rajonale dhe ndërkombëtare, duke krijuar ura të reja lidhjeje me universitete shqiptare në Shqipëri, Maqedoninë e Veriut, Mal të Zi e diasporë, në mënyrë që të ndërtohet një hapësirë e përbashkët akademike kombëtare.