Tajvani më në fund po merr ndihmën e nevojshme nga Shtetet e Bashkuara për të luftuar shpërthimin spiral të koronavirusit. Por për Pekinin, oferta është një provokim i madh që rrezikon të përshkallëzojë marrëdhëniet SHBA-Kinë.
Një delegacion i senatorëve amerikanë vizituan Tajvanin të dielën në mëngjes për të njoftuar dhurimin e 750,000 dozave të vaksinës kudër COVID-19. Presidenti i Tajvanit, Tsai Ing-Wen i quajti vaksinat “shi në kohë” për ishullin, i cili ka vaksinuar vetëm 3% të popullsisë së tij dhe regjistroi të shtunën numrin më të lartë të vdekjeve ditore të COVID prej 37 viktimash.
“Ishte kritike për Shtetet e Bashkuara që Tajvani të përfshihej në grupin e parë për të marrë vaksina sepse ne e njohim nevojën tuaj urgjente dhe e vlerësojmë këtë partneritet,” tha senatori Tammy Duckworth gjatë vizitës tre-orëshe.
Dhurimi i këtyre vaksinave ka të ngjarë të tërheq zemërimin e Pekinit, i cili ka kapërcyer refuzimin e dukshëm të Taipei për të pranuar ofertën e tij të vaksinave kineze kundër COVID-19. Nga ana tjetër, Taipei, ka akuzuar Pekinin për bllokimin e përpjekjeve të tij për të blerë vaksina ndërkombëtarisht, në vend se të përpiqet të ndihmojë.
Kur dha fjalën e tij përshëndetëse për vizitorët e SHBA-së të dielën, Ministri i Jashtëm tajvanez, Joseph Wu përsëri kritikoi Pekinin. “Ndërsa po bëjmë më të mirën për të importuar vaksina, ne duhet të kapërcejmë pengesat për të siguruar që këto ilaçe shpëtuese të shpërndahen pa telashe nga Pekini,” tha ai.
Por tërheqja më e madhe në sy të Pekinit nuk është ndoshta komenti i Wu-së ose vetë marrëveshja e dhurimit të vaksinës, por avioni ushtarak amerikan i parkuar në pistë.
Delegacioni amerikan mbërriti në Aeroportin e Tajvanit me një aeroplan të Forcave Ajrore të SHBA-së – një aeroplan kryesor strategjik për ushtrinë amerikane.
Më parë, zyrtarët dhe politikanët amerikanë kishin fluturuar në Tajvan me C-40, një version ushtarak i avionit tregtar Boeing 737, sipas Agjencisë Qendrore të Lajmeve të Tajvanit.
Prania e një aeroplani ushtarak amerikan të aftë për të transportuar trupa dhe ngarkesa – duke përfshirë artileri, tanke beteje dhe helikopterë – në Tajvan ka të ngjarë të shkaktojë një përgjigje të tmerrshme nga Pekini.
Tashmë, tabloidi nacionalist shtetëror Global Times ka hedhur poshtë zgjedhjen e pazakontë të avionëve. “Ata duan të bëjnë zbarkimin e C-17 në ishull, një fakt që duhet të pranohet nga kontinenti, duke hapur rrugën që SHBA-të dhe Tajvani të përshkallëzojnë më tej bashkëpunimin e tyre,” shkroi në një editorial të dielën.
Në një raport të veçantë, gazeta citoi Lv Xiang, një ekspert i marrëdhënieve ndërkombëtare, që thoshte se vizita ishte “provokimi më serioz” nga SHBA-ja që kur Biden mori detyrën dhe se kontinent “nuk do të rri duarkryq”.
Më parë, media shtetërore kineze ka kërcënuar me luftë pas pranisë së avionëve ushtarakë amerikanë në Tajvan. Gushtin e kaluar, mes raporteve që një aeroplan spiun i Marinës Amerikane mund të ishte ngritur nga Tajvani, Global Times tha se Taipei dhe Uashingtoni “po luanin me zjarr”.
“Nëse ishulli ka bërë rregullime të ngritjeve dhe uljeve të avionëve ushtarakë amerikanë, ai po kalon vijën e kuqe të territorit kinez për të mbrojtur unitetin kombëtar. Kjo do të jetë shumë serioze,” kishte shkruar Global Times në një editorial.
“Nëse kontinentale ka prova përfundimtare, ajo mund të shkatërrojë aeroportin përkatës në ishull dhe avionët ushtarakë amerikanë që ulen atje – kështu do të fillojë një luftë në ngushticat e Tajvanit.”
Në editorialin e saj të së dielës, megjithatë, Global Times duket se ka zbutur fjalimet e saj të luftës, duke kërkuar në vend të kësaj për maturi në përgjigjen e Pekinit.
“Ne kemi lirinë aktuale për të ndërmarrë veprime që ne besojmë se janë të domosdoshme. Ajo që duhet të marrim parasysh është që efektet duhet të jenë pozitive dhe përfitimet politike duhet të tejkalojnë kostot”, thuhet në editorial