Femi Agani, një nga figurat më të rëndësishme të Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK) dhe arkitekt i politikës paqësore të Ibrahim Rugovës, u vra më 6 maj 1999 nga forcat serbe, gjatë luftës në Kosovë. Ai konsiderohej “truri i strategjisë paqësore” dhe një urë e fuqishme e komunikimit ndërkombëtar.
Pse u bë shënjestër e drejtpërdrejtë:
Figura kyçe e dialogut perëndimor
Femi Agani kishte besueshmëri të madhe në qarqet perëndimore (BE, SHBA) si zë i moderuar që mund të sillte zgjidhje politike dhe ushtarake për Kosovën si i bësur edhe nga UÇK-ja.
Serbia e shihte si “armik të rrezikshëm” sepse ai ia shpjegonte botës përmes fjalës së argumentuar padrejtësitë që kryheshin mbi shqiptarët.Përpjekja për të shuar çdo alternativë paqësore.
Në pranverën e vitit 1999, regjimi i Millosheviqit kishte filluar spastrimet etnike masive. Vrasja e Aganit shihet si përpjekje për të eliminuar çdo zë të moderuar që mund të ndalte dhunën përmes presionit ndërkombëtar.
Nga burime diplomatike të asaj kohe, besohet se objektivi ishte “që Kosova të mos kishte zë negociator në asnjë tryezë ndërkombëtare paçka LDK-së”.
Mesazh politik & hakmarrës.
Vrasja e tij u përdor si mesazh për LDK-në dhe shqiptarët se “asnjë zë i paqes nuk do të tolerohej më”.
Ishte një goditje e rëndë për politikën e Ibrahim Rugovës, i cili nuk arriti dot të ndikonte më në rrjedhën e ngjarjeve të asaj periudhe.
Si ndodhi vrasja:
Femi Agani po përpiqej të largohej drejt Maqedonisë përmes trenit, së bashku me shumë refugjatë shqiptarë.
Ai u ndalua në stacionin e Lipjanit nga forcat paramilitare serbe.
Pas ndalimit, u ekzekutua brutalisht dhe trupi i tij u hodh afër linjës hekurudhore në afërsi të Lipjanit.
Çfarë fshihet pas heshtjes ndërkombëtare?
Deri më sot, asnjë proces ndërkombëtar nuk ka hetuar në thelb vrasjen e Aganit.
Analistët e asaj kohe sugjerojnë se Serbia kishte interes që vrasja të mbetej “pa autorë” për të shmangur implikimet direkte të Millosheviqit në krime kundër figurave politike.
Dosjet që kanë qarkulluar në qarqe diplomatike flasin për përfshirje të njësive paramilitare të kontrolluara nga strukturat e sigurisë serbe.