Publiku në Mal të Zi duhet ta dijë se Vuçiq do të përpiqet të bëjë gjithçka për të grindur vëllezërit, miqtë dhe kumbarët në Mal të Zi duke ofruar konflikte të reja si lëndë djegëse të re për të qëndruar në pushtet në Serbi. Qëllimi është që Mali i Zi të mos vazhdojë rrugën evropiane dhe të hapet çështja e ndryshimit të Kushtetutës në mënyrë që jo serbët, por Vuçiqi dhe Beogradi të kenë pushtet të sigurt dhe të përjetshëm në Mal të Zi.
Kështu ka vlerësuar kryetari i Akademisë Rajonale për Zhvillim të Demokracisë me bazë në Novi Sad, Balsha Bozhoviq.
“Vuçiq përmendi disa herë pavarësinë e Malit të Zi gjatë fushatës – në kontekstin se si nuk duhej të ndodhte, si dhe situatën në Republikën Srpska dhe Kosovë. Ai zhvilloi dy fushata paralelisht në të cilat investoi shumë para, përkatësisht zgjedhjet parlamentare në Serbi dhe regjistrimin në Mal të Zi” – thekson Balsha Bozovic, sipas të cilit Mali i Zi është bërë shërim për plagën e Kosovës.
“Prandaj Vuçiqi, por jo vetëm ai, e përdori edhe Malin e Zi në fushatë, sepse në narrativën publike u bë shërim për atë plagë të Kosovës. Dhe videoja e presidentit të SNS Vuçeviq e promovon hapur “botën serbe” si diçka për të cilën do të punohet shumë më seriozisht në të ardhmen. Publiku në Mal të Zi duhet ta dijë se Vuçiq do të përpiqet të bëjë gjithçka për të grindur vëllezërit, miqtë dhe kumbarët në Mal të Zi duke ofruar konflikte të reja si lëndë djegëse të re për të qëndruar në pushtet në Serbi. Qëllimi është që Mali i Zi të mos vazhdojë rrugën evropiane dhe të hapet çështja e ndryshimit të Kushtetutës në mënyrë që jo serbët, por Vuçiqi dhe Beogradi të kenë pushtet të sigurt dhe të përjetshëm në Mal të Zi” – thotë Bozhoviq.
Kurse Dushan Janjiq, drejtor i Forumit për Marrëdhënie Etnike tha se Mali i Zi është kancer i plagëve të nacionalizmit dhe zhgënjimit serb, si dhe i Kosovës, dhe do të jetë për një kohë të gjatë.
Janjiq shpjegon se Serbia në Mal të Zi nuk do të heqë dorë nga historia për kombet përbërëse, të cilën nuk e shpiku Vuçiqi, por Boris Tadiqi, i cili e futi në strategjinë e ballafaqimit me rajonin.
“Mali i Zi i kushtoi Vuçiqit edhe Ballkanin e Hapur. Gjithçka që ai inicioi në rajon dështoi, dhe prandaj është më mirë të qëndrojmë në marrëdhëniet individuale sesa të përmendim se ideja e OB-së në tërësi dështoi” – kujton Janjiq.
Sipas tij, në fushatë është lejuar gjithçka, nuk janë respektuar rregullat dhe Vuçiq e ka udhëhequr vetë.
“Kjo flet për gjendjen e shoqërisë, partinë e tij dhe gjendjen shpirtërore të tij. Për Vuçiqin, Mali i Zi është një histori e njohur dhe e konsoliduar: nuk e di se çfarë kanë bërë, do ta kisha bërë ndryshe, por tani nuk më duhet se gjithçka ka marrë fund. Para së gjithash, është përgjegjëse për Tadiqin dhe Koshtunicën, por nuk përmend emrat e tyre dhe heq asnjë përgjegjësi për gjendjen në të cilën marrëdhëniet ndërmjet Serbisë dhe Malit të Zi ishin sjellë para referendumit. Në këto marrëdhënie kontribuan edhe Partia Radikale Serbe dhe qeveria e Millosheviqit, në të cilën ishte anëtar edhe Vuçiq” – kujton Janjiq dhe vlerëson se qëndrimi i Vuçiqit është larje para qytetarëve dhe për atë që bëri me Kosovën.
Ai kujton se gjithçka është nënshkruar dhe dakorduar.
“Por nuk e bëri ai, por Ana Brnabiq. Ajo i dërgoi një letër të pashprehur BE-së pasi zëdhënësi i BE-së Peter Stano tha se Marrëveshja për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Serbisë dhe Kosovës nga Brukseli e datës 27 shkurt dhe aneksi i marrëveshjes së rënë dakord më 18 mars në Ohër është i detyrueshëm për të dyja palët. Brnabiq në letër thekson se Serbia nuk e pranon pavarësinë e Kosovës dhe shpreh rezerva në zbatimin e disa pikave të marrëveshjes” – thotë Janjiq.
Qeni i dyfishtë i Rusisë
Heshtja parazgjedhore filloi me glorifikimin e Putinit, gjashtë nga nëntë gazeta të përditshme publikuan foton e tij në faqen e parë.
“Rusia luajti një standard të dyfishtë: për këtë rast, ajo mbështeti shfaqjen e një lëvizjeje të re të krahut të djathtë, dhe ajo ka një lëvizje të majtë në SPS: Marko Millosheviç dhe Dushan Bajatoviq. Putini dhe emri i tij mund të marrin shumë votues dhe anëtarë të SNS në anën që Vuçiq nuk do t’i pëlqente” – përgjigjet Janjiq dhe vlerëson se Vuçiqi dhe Ballkani nuk janë më në agjendën e Rusisë, sepse Serbia ka probleme të pazgjidhura financiare me Rusinë për shkak të borxhit ndaj “. Gazprom”.
Për shkak të kësaj, Moska e kuptoi se nuk ka aleatë në Serbi dhe dëshiron të heqë sa më shumë nga borxhet e saj.
“Nga ana tjetër, harmonizimi i marrëdhënieve të jashtme me BE-në dhe kapitulli 35 nuk diskutohet para zgjedhjeve dhe ajo histori do të shfaqet në fund të janarit si një shtesë e kornizës së negociatave. Prandaj, nëse Serbia dëshiron të anëtarësohet në BE, do të duhet të harmonizojë politikën e saj me BE-në dhe se çfarë niveli të sanksioneve do të vendosë Rusia është çështje vlerësimi. Në thelb nuk është tema kryesore për BE-në, ajo është imponuar nga Vuçiqi për t’u treguar trim sa Orbani. Në thelb, Rusia nuk do t’i ndjente sanksionet e Serbisë, as nuk do ta ndihmonin shumë Ukrainën”, shpjegon Janjiq dhe përfundon se Serbia është në të njëjtat probleme politike si Mali i Zi me ndryshimin e qeverisë – një ngecje serioze në çdo gjë, përfshirë negociatat me BE-në.