Lideri i Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti, ka folur rreth idesë së ashtuquajturës “Shengeni i vogël”, që u iniciua në takimin e fundit në Novi Sad midis kryeministrit shqiptar, Edi Rama, atij maqedonas, Zoran Zaev dhe presidentit serb, Aleksandar Vuçiq.
Kurti ka thënë se nuk i kundërshton iniciativat rajonale dhe se Kosova nuk duhet të përjashtohet nga iniciativa të tilla.
Duke theksuar se duhet të takohet me kryeminsitrin Rama që të informohet rreth idesë, planit dhe mënyrës së kësaj iniciative, Kurti thotë se, “Unë dua që Shqipëria ta shohë Serbinë me sytë e Kosovës. Kjo është tejet e rëndësishme”.
Siç thotë Kurti, Kosova është i vetmi vend në rajon që nuk ka liberalizim të vizave dhe që ka nevojë për liberalizim e tyre.
“E përmendi këtë sepse kanë thënë se do të formojnë një mini Shengen ballkanik kur në fakt këto tre vende tashmë e kanë liberalizimin e vizave. Poenta është si ta marrë Kosova, jo këta që tashmë e kanë ta krijojnë mini Shengenin ballkanik. Nuk i kundërshtoj në parim iniciativat rajonale, por Kosova duhet të jetë aty e respektuar dhe aktive. Për të arritur aty, unë edhe do ta ngre këtë çështje në takimin e parë që do ta kem me kryeministrin e Shqipërsië, z. Edi Ramën”, deklaroi Kurti për AA.
I ashtuquajturi “Shengeni i vogël” synon lehtësimin e kufijve midis gjashtë vendeve të Ballkanit Perëndimor, duke mundësuar lirinë e lëvizjes së kapitalit, mallrave, shërbimeve dhe njerëzve. Serbia, Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut në Novi Sad nënshkruan një marrëveshje mbi këtë çështje dhe u bënë thirrje Kosovës, Bosnjë e Hercegovinës dhe Malit të Zi t’i bashkangjiten “Shengenit të vogël” në Ballkan.
“Arkivat e Stambollit të rëndësishëm për të kundërshtuar pretendimet e Serbisë në Kosovë”
Sipas Kurtit, arkivat nga Perandoria Osmane që ndodhen në Stamboll, kanë një rëndësi të madhe për mitin e Serbisë. Ai thekson se rreth 15 për qind e arkivave në Stamboll, që kanë të bëjnë me viset ku jetojnë shqiptarët dhe që në Perandorinë Osmane kanë qenë vilajete, ende nuk janë hapur.
Siç thotë Kurti, nevojitet një numër i konsiderueshëm i osmanologëve dhe historianëve që të hulumtojnë në këto arkiva, të gjeturat dhe studimet e të cilëve do të jenë të rëndësishme për të kundërshtuar pretendimet e Serbisë në Kosovë.
“Në arkivat e Stambollit ndodhet një pjesë e konsiderueshme ende e pa zbuluar e të vërtetës së vilajeteve shqiptare në Perandorinë Osmane, ku dëshmohet dhe tregohet se shqiptarët kanë qenë edhe me prani të popullsisë, edhe me kulturën dhe veprimtarinë e tyre gjithmonë popullsi dërrmuese jo vetëm në Kosovë e Shqipëri, por edhe rrotull këtyre dy vendeve”, shpjegon Kurti për AA.
Sipas tij, nuk mjafton vetëm pavarësia e Kosovës, por nevojitet edhe dekolonizimi, që siç thotë ai, “në zemër e ka historinë e vërtetë të popullit autokton i cili nuk ka rreshtur asnjëherë kryengritjet, por të cilit i është imponuar e vërteta e pushtetit të huaj”.
“Besoj se Serbia e ka një trajektore fatkeqe e tragjike, e cila ka qenë tejet e dhimbshme për neve dhe që kalon prej mitit në gjenocid. Në mënyrë që të mos kemi më kurrë gjenocid duhet ta çmontojmë mitin dhe miti çmontohet me histori të vërtetë, ku pjesë shumë e rëndësishme janë arkivat e Stambollit”, thotë Kurti.